فهرست مطالب

پژوهش نامه معارف حسینی - سال هفتم شماره 25 (بهار 1401)

پژوهش نامه معارف حسینی
سال هفتم شماره 25 (بهار 1401)

  • تاریخ انتشار: 1401/01/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • علی فارسی مدان صفحات 7-26

    حبیب بن مظاهر جزء اصحاب پیامبر اکرم (ص)؛ امام علی (ع)؛ امام حسن (ع) و امام حسین (ع) می باشد. هنگامی که یزید به حکومت رسید، ایشان به همراه رهبران شیعه کوفه از امام حسین (ع) دعوت کردند تا به کوفه بیاید و جزء اولین افرادی بود که با "مسلم بن عقیل" بیعت کرد و با تلاش خود دیگران را به بیعت با مسلم تشویق نمود. وقتی امام(ع) به کربلا رسید، حبیب به خاطر اقدامات "ابن زیاد" مخفی شد و شبانه و مخفیانه از کوفه حرکت کرد و خود را به کربلا رساند و در دهم محرم سال 61 هجری به همراه امام حسین (ع) به شهادت رسید.

    کلیدواژگان: امام حسین(ع)، حبیب بن مظاهر، بنی اسد، عاشورا، کربلا
  • سید مسعود عمرانی صفحات 27-46

    امروز جامعه اسلامی، بیش از هر زمان، نیازمند به معرفی الگویی شایسته و ولایت مدار است که تمامی ابعاد رفتاری اش با اسلام واقعی، هم خوانی داشته باشد. یکی از این الگوهای شایسته، «حبیب بن مظاهر» است که از نظر امام شناسی و فضایل اخلاقی، در اوج بزرگی قرار گرفته و به رغم معصوم نبودن، دارای صفاتی است که او را از سایر اصحاب اهل بیت (ع) جدا می سازد.
       در این نوشتار، سعی شده است با روش توصیفی - تحلیلی، شاخصه های های «ولایت مداری» و «فضایل اخلاقی» وی با استناد به واقعیات تاریخی و روایات معتبر بررسی شود.

    کلیدواژگان: حبیب بن مظاهر، ولایت مداری، فضایل اخلاقی، امام حسین(ع)
  • محمدسالم محسنی صفحات 47-60

    حبیب بن مظاهر اسدی از یاران برجسته و تاثیرگذار امام حسین× است که در کربلا به شهادت رسید. این تحقیق با روش توصیفی به مطالعه و بررسی چگونگی مبارزه و شهادت حبیب بن مظاهر پرداخته و به این نتیجه انجامیده است که حبیب پس از دگرگونی اوضاع کوفه و شهادت مسلم بن عقیل، خود را به کربلا رساند و در حمایت از امام حسین× بسیار تلاش نمود. حبیب در هر صحنه برای حمایت از امام حسین اعلام آمادگی می‌کرد و در موقعیت‌های حساس در برابر لشکر دشمن به محاجه و موعظه می‌پرداخت و در نبرد با آنان پیشگام بود. حبیب به‌خاطر تجربه زیادی که در امور جنگ داشت، از سوی امام حسین× به‌عنوان فرمانده جناح چپ لشکر منصوب شد. حبیب در میدان نبرد با رجزهای خود، صبر و مقاومت و فداکاری و شجاعت اصحاب سیدالشهدا و نیز کینه‌توزی و شرارت دشمن را بازگو می‌کرد. حبیب سرانجام توسط افرادی از بنی‌تمیم به شهادت رسید. قاتلان حبیب سر آن بزرگوار را از بدن جدا کرده، به گردن اسب آویختند و در میان لشکر گردش دادند و سپس به کوفه نزد ابن زیاد بردند. شهادت حبیب بر امام حسین× بسیار سخت تمام شد تا حدی که گفته‌اند: این مصیبت حسین را درهم‌شکست.

    کلیدواژگان: حبیب بن مظاهر، اصحاب سیدالشهدا، فرمانده جناح چپ، میسره
  • محمدرضا شاهرودی، محمد فراهانی* صفحات 61-78

    بینامتنی شخصیت ها، یکی از اقسام پدیده نوظهور بینامتنیت، یافته قرن بیستم، کاشف بسامد ذکر نام اشخاص، میان متن ها با نگرشی نوین است که طی آن می توان به شناختی عمیق از نقش و جایگاه شخصیت ها در منظومه فکری نویسندگان متون و قایلین سخنان دست یافت. در میان مردان جلیل القدری که امام حسین(ع) را یاری و خون عزیز خویش را نثار نهضت الهی او کردند، حبیب بن مظاهر، زعیم الاسدیین، به سبب جایگاه والا نزد اهل بیت(ع) از جهت قوت ایمان و تقوا، وسعت علم، مجاهدت، وثاقت، عبادت، شجاعت، سخاوت، عزت و نهایتا شهادت، سهم بسزایی از بینامتنی شخصیت ها در سخنان امام حسین(ع) را داراست که احصای آن راهشگای شناخت دقیقتر و عمیقتر از این صحابی شریف اهل بیت(ع) و به تبع آن معرفت صحیح نهضت حسینی خواهد بود. در پژوهش حاضر قصد آن است که بینامتنی شخصیت حبیب بن مظاهر به همراه کشف رابطه بین متون حاضر و غایب، در سخنان اباعبدالله الحسین(ع) در نهضت عاشورا بحث و بررسی شود و نقش او در حماسه عاشورا با احصای تعابیر امام(ع) خطاب به ایشان تبیین گردد.

    کلیدواژگان: امام حسین (ع)، حبیب بن مظاهر، سخنان امام حسین (ع)، شهدای کربلا، بینامتنی شخصیت ها
  • سید مهدی نوری کیذقانی صفحات 79-92

    در دیوان شعر عاشورایی، وصف یاران امام حسین (ع) گستره وسیعی را به خود اختصاص داده است و چکامه های بسیاری در شعر پارسی و عربی به مدح ، ثنا و توصیف این بزرگواران اختصاص دارد. یکی از این دلاورمردان عظیم «حبیب بن مظاهر» است که وصف او در منظومه حماسی کربلاء سروده شاعر معاصر لبنانی جلوه ویژه ای یافته است. منظومه حماسی کربلاء سروده سعید العسیلی (1348-1414ق) در بیش از 6000 بیت به سیره امام حسین (ع) و یارانش پرداخته و حماسه آفرینی امام و اهل بیت و اصحابش را به زیبایی ترسیم نموه است. در مقاله حاضر سیمای حبیب بن مظاهر در این حماسه سترگ واکاوی و تبیین شده است. شایان ذکر است که شاعر در هفت چکامه و با تعابیری ادبی و آمیخته با زیبایی های بلاغی و تصاویر شعری به مهمترین اوصاف حبیب چون محبوبیت نزد پیامبر و اهل بیت(ع)، زهد و پارسایی، بینش و بصیرت، شجاعت و فداکاری پرداخته است.

    کلیدواژگان: عاشورا، حبیب بن مظاهر، حماسه کربلاء، سعید العسیلی
  • مریم رضآئی سرشت، مهدی نورمحمدی صفحات 93-118

    اختلاف در اخبار زندگی امامان از مسلمات گزاره های تاریخی-حدیثی است؛ اما گاه از این اختلاف اقوال، موجب حتک حرمت می شود. گاه این حرمت شکنی ها دستاویز غرض ورزان قرار می گیرد. پس ضروری است، برخوردی علمی ضمن بررسی اخبار ارایه شود. شیرخوارگی امام حسین7از جمله اخباری است که در منابع تاریخی- حدیثی شیعه و عامه با اختلاف نقل شده که در مورد آن بررسی دقیق صورت نگرفته است. چگونگی شیرخوارگی امام حسین7، پرسش اصلی نگارنده است. این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی با جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای به مطالعه گزاره های تاریخی- حدیثی پرداخته و در نظر دارد، نقل های ناهمگون و نادرست کنار گذاشته شوند و اقوال در صورتی تایید شوند که اعتبار آنها از نظر سند و محتوا چالش برانگیز نباشد. بنابراین ضمن تردید این اخبار نمی توان منکر این واقعیت شد که با وجود اختلاف سنی اندک بین حسنین:احتمال دارد که امام در دوران بیماری مادر با اعجاز پیامبرتغذیه و بعد از بهبودی، مجدد توسط مادر تغذیه شده و زنانی نیز در منسب دایگی در خدمت دخت رسول خدا9به ایشان کمک می کردند.

    کلیدواژگان: حضرت محمد(ص)، حضرت فاطمه(س)، امام حسین(ع)، شیر خوارگی
  • محمدحسین مردانی نوکنده صفحات 119-122
  • محمدرضا فخر روحانی صفحات 123-124
|
  • Ali Farsimadan Pages 7-26

    Habib b. Muzahir was a staunch companion of the Prophet Muhammad, Imam Ali, Imam al-Hasan, and Imam al-Husayn. When Yazid got to power, Habib b. Muzahir and many Shii noblemen of Kufah wrote letters of invitation to Imam al-Husayn, requesting him to rush to Kufah as their leader. He was one of earliest people who paid an oath of allegiance to Muslim b. Aqil as the delegate of Imam al-Husayn to Kufah. He also encouraged many people to join Muslim b. Aqil so as to strengthen the camp of Imam al-Husayn. As soon as Imam al-Husayn reached Karbala, he hid himself from the spies of Ibn Ziyad for security reasons and left Kufah at night time and joined him there.  He was finally martyred on Ashura.

    Keywords: Imam al-Husayn, Habib b. Muzahir, the Bani Asad clan, Karbala
  • Sayyid Masoud Omrani Pages 27-46

    Present-day Muslim communities are in dire need of receiving fine models of fidelity to imamate and moral virtues such that their practices are in harmony with Islamic teachings. One such a personality has been Habib b. Muzahir whose high virtues made his distinct from the rest of the non-Hashimid companions of Imam al-Husayn. The present paper is a descriptive-analytical study, drawing on historical facts and accounts.

    Keywords: Habib b. Muzahir, fidelity, Imamate, moral virtues, Imam al-Husayn
  • Muhammad-Salem Mohseni Pages 47-60

    Habib b. Muzahir was an Ashura martyr. Soon after Imam al-Husayn's reaching Karbala, spared no efforts and joined him there, all after the martyrdom of Muslim b. Aqil. He accomplished it in support of Imam al-Husayn through both giving advice to the enemy forces and fighting them. As he was a skilled warrior, Imam al-Husayn appointed him as the commander of the left flank of his companions. His  Ashura war poems indicate his braveness and stance. He was martyred by some soldiers of the Bani Tamim Arab clan. His slayers beheaded him and took his severed head on parade to Ibn Ziyad in Kufah. His martyrdom proved really hard for Imam al-Husayn.

    Keywords: Habib b. Muzahir, Imam al-Husayn's companions, the Ashura left flank
  • Muhammad-Reza Shahroudi, Mohammad Farahani * Pages 61-78

    Intertextual studirs of personalities in the words of influential personalities count as a modern interdisciplinary approach. Focusing on Imam al-Husayn's praising words in his favor, the present paper seeks to shed more light on his character and career, drawing coclusions as to what caused Imam al-Husayn to appreciate his braveness and sacrifice.

    Keywords: Imam al-Husayn, Habib b. Muzahir, the Karbala martyrs, interdisciplinary approaches, personalities
  • Sayyid Mahdi Noori Kayzeqani Pages 79-92

    In Ashura-oriented poetical works, description of Imam al-Husayn's companions has long been of special interest. One of such martyred companions is Habib b. Muzahir. The Lebanese poet Sa`id al-`Usayli's (1348 - 1414 AH/ 1929 - 1993) poems in over 6,000 distichs provides a notable vista of the Ashura episode. In it, he praises Habib b. Muzahir for his piety, braveness, insightfulness, religiosity, and sacrifice

    Keywords: Ashura, Habib b. Muzahir, the Karbala epic, Sa`id al-`Usayli
  • Maryam Rezaeiseresht, Mahdi Noor-Muhammadi Pages 93-118

    Having viewed many accounts of the infancy period of Imam al-Husayn as indicated in both Sunni and Shii sources, it seems probable that he received his initial nourishment from the Prophet Muhammad, then from his mother, Hz. Fatimah al-Zahra, and also from certain ladies  who were his foster-mothers.

    Keywords: The Prophet Muhammad, Hz. Fatimah al-Zahra, Imam al-Husayn, Infancy
  • M.M. Mardani Pages 119-122
  • M.R. Fakhrrohani Pages 123-124